Na najbliższym posiedzeniu Sejmu (13-16 czerwca) posłowie zajmą się nowelizacją ustawy o prawach pacjenta. Regulacja przewiduje zupełnie nowe zasady pozasądowego przyznawania rekompensat za szkody doznane w trakcie leczenia.
Poselski projekt nowelizacji ustawy o prawach pacjenta przewiduje między innymi powołanie Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych.
Będą z niego wypłacane – w postępowaniu pozasądowym – rekompensaty za uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia lub śmierć pacjenta wskutek udzielenia bądź zaniechania udzielenia świadczenia zdrowotnego.
Świadczenie kompensacyjne ma wynosić – zależnie od poniesionej szkody – od 2 tys. zł do 200 tys. zł.
Decyzja o przyznaniu lub odmowie przyznania tego świadczenia będzie podejmowana przez Rzecznika Praw Pacjenta w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania kompletnego wniosku.
Projektowana nowelizacja przewiduje likwidację dotychczas działających 16 wojewódzkich komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych.
Dotychczasowy system pozasądowego przyznawania rekompensat pacjentom okazał się porażką
Na rozpoczynającym się we wtorek (13 czerwca) posiedzeniu Sejmu odbędzie się pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz niektórych innych ustaw.
Planowana nowelizacja przewiduje wdrożenie zupełnie nowych zasad pozasądowego rekompensowania szkód doznanych przez pacjentów w wyniku zaistnienia zdarzeń medycznych.
Obecnie funkcjonujący model pozasądowego dochodzenia roszczeń odszkodowawczych przez pacjentów za szkody związane z leczeniem wymaga gruntownej zmiany. Aktualna regulacja, oparta na działalności wojewódzkich komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych, obowiązuje od 1 stycznia 2012 r. – przypominają projektodawcy.
Jak czytamy w uzasadnieniu projektu, wojewódzkie komisje ds. orzekania o zdarzeniach medycznych nie spełniły stawianych przed nimi celów. Analiza systemu funkcjonowania tych komisji wykazała nieefektywność obecnych rozwiązań.
Wbrew założeniom działalność wojewódzkich komisji nie przyczyniła się do zmniejszenia obciążenia sądów sprawami o odszkodowania za szkody wyrządzone przez zaistniałe zdarzenia medyczne. Komisje – wbrew założeniom – nie stały się szybszą i tańszą alternatywą wobec procesów cywilnych przed sądami powszechnymi.
Rekompensaty będą wypłacane szybciej i sprawniej niż w postępowaniach przed wojewódzkimi komisjami
Projekt nowelizacji ustawy o prawach pacjenta zakłada, że system rekompensat za szkody będzie zapewniał szybszą i sprawniejszą wypłatę świadczeń niż w postępowaniach przed komisjami wojewódzkimi lub w postępowaniach sądowych, a wysokość tych świadczeń została założona na poziomie akceptowalnym społecznie – podkreślają autorzy nowelizacji.
Nowelizacja przewiduje wprowadzenie dwuinstancyjnego pozasądowego systemu rekompensowania szkód z tytułu zdarzeń medycznych obsługiwanego przez Rzecznika Praw Pacjenta, w miejsce obecnych wojewódzkich komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych, oraz powołanie Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych.
Wdrożenie systemu rekompensat za szkody bez orzekania o winie ma na celu ustalenie, czy w sprawie objętej wnioskiem doszło do zdarzenia medycznego oraz wskazanie wysokości świadczenia należnego wnioskodawcy z tego tytułu. Rekompensaty będą wypłacane szybciej i sprawniej niż w postępowaniach przed wojewódzkimi komisjami do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych lub w postępowaniach sądowych – czytamy w uzasadnieniu projektu.
W pierwszym etapie rekompensaty obejmą szkody stwierdzone podczas leczenia w szpitalu
Projektodawca założył, że „wprowadzany przez ustawę nowatorski tryb pozasądowego dochodzenia roszczeń przez pacjentów – w którym państwo bierze na siebie ciężar rekompensowania zdarzeń medycznych – wymaga ostrożnego podejścia, które zagwarantuje sprawne wywiązywanie się przez Fundusz Kompensacyjny z nałożonych na niego zobowiązań”.
Stąd w obecnych warunkach ekonomicznych, społecznych i organizacyjnych zdecydowano o objęciu systemem pozasądowych rekompensat szkód związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w szpitalach. Rozważenie możliwości rozszerzenia działalności Funduszu Kompensacyjnego (o inne placówki medyczne, w tym przychodnie – przyp. red.) powinno następować z biegiem czasu – zapowiadają projektodawcy.
Wskazują, że „środki Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych będą pochodzić między innymi z odpisu przekazywanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia, a zatem powinny dotyczyć świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych w tym samym trybie”, a więc w ramach leczenia „na NFZ”.
Wnioskodawca będzie miał wybór, czy dochodzić roszczeń na drodze cywilnej, czy w trybie pozasądowym
Postępowanie w zakresie przyznania świadczenia kompensacyjnego będzie prowadzone w ramach trybu administracyjnego. Zgodnie z projektem ustawy podmiotem wskazanym do rozstrzygania w sprawach rekompensaty z tytułu zdarzeń medycznych w I instancji oraz obsługi Funduszu będzie Rzecznik Praw Pacjenta.
Projekt przewiduje wskazanie pacjentów, a w razie śmierci pacjenta – krewnego pierwszego stopnia, niepozostającego w separacji małżonka, osoby pozostającej w stosunku przysposobienia oraz osoby pozostającej z pacjentem we wspólnym pożyciu, jako osób uprawnionych do złożenia wniosku o przyznanie świadczenia kompensacyjnego.
Wnioskodawca ma wybór, czy dochodzić roszczeń na drodze cywilnej, czy w trybie pozasądowym. Wniesienie do sądu sprawy o odszkodowanie lub zadośćuczynienie wyklucza rozpatrzenie wniosku przez Rzecznika Praw Pacjenta.
Opłata za złożenie wniosku o rekompensatę wyniesie 300 zł
Zgodnie z projektem ustawy składanie wniosków o przyznanie świadczenia kompensacyjnego będzie możliwe w terminie roku od dnia dowiedzenia się o zdarzeniu medycznym, nie dłużej niż do 3 lat od wystąpienia zdarzenia.
Wniosek będzie podlegał opłacie w wysokości 300 zł, uiszczanej na rachunek bankowy Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych. Rzecznik będzie mógł zwolnić wnioskodawcę od opłaty, uwzględniając jego trudną sytuację materialną. Opłata będzie podlegała corocznej waloryzacji.
Opłata od wniosku ma charakter ryczałtowy i ma na celu partycypację przez wnioskodawcę w kosztach postępowania, wszczynanego na jego wniosek i prowadzonego w jego interesie – wyjaśniają autorzy nowelizacji.
Wysokość kwot rekompensat dla pacjentów zależeć będzie od kategorii zdarzenia
Przewiduje się, że świadczenie kompensacyjne będzie przysługiwało w razie zajścia zdarzenia medycznego zaistniałego w trakcie udzielania lub w efekcie udzielenia bądź zaniechania udzielenia świadczenia zdrowotnego, w tym:
- zakażenia pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym,
- uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia pacjenta,
- śmierci pacjenta.
Świadczenie kompensacyjne będzie przysługiwało, jeśli powyższych zdarzeń z wysokim prawdopodobieństwem można było uniknąć w przypadku udzielenia świadczenia zdrowotnego zgodnie z aktualną wiedzą medyczną albo zastosowania innej dostępnej metody diagnostycznej lub leczniczej, chyba że doszło do dających się przewidzieć normalnych następstw (tj. do powikłania) zastosowania metody, na którą pacjent wyraził świadomą zgodę.
Projekt ustawy określa zakres możliwej wysokości świadczenia kompensacyjnego z tytułu poszczególnych kategorii zdarzeń medycznych, ustalanej w drodze rozporządzenia przez ministra zdrowia, po zasięgnięciu opinii Rzecznika Praw Pacjenta, przy założeniu, że wysokość świadczenia kompensacyjnego z tytułu jednego zdarzenia medycznego w odniesieniu do jednego wnioskodawcy będzie wynosić w przypadku:
- zakażenia biologicznym czynnikiem chorobotwórczym – od 2000 zł do 200 000 zł,
- uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia – od 2000 zł do 200 000 zł,
- śmierci pacjenta – od 20 000 zł do 100 000 zł.
Komisja Odwoławcza do spraw Świadczeń z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych
Zgodnie z projektem ustawy Rzecznik Praw Pacjenta w terminie 3 miesięcy, od dnia otrzymania kompletnego wniosku o przyznanie świadczenia kompensacyjnego (po uzyskaniu opinii Zespołu do spraw Świadczeń z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych), wydaje decyzję administracyjną w sprawie:
- przyznania świadczenia kompensacyjnego i ustalenia jego wysokości albo
- odmowy przyznania świadczenia kompensacyjnego.
W II instancji sprawy będzie rozpatrywała Komisja Odwoławcza do spraw Świadczeń z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych. Jej członkowie będą powoływani i odwoływani przez ministra zdrowia. W skład Komisji Odwoławczej wchodzi: dwóch przedstawicieli Ministra Zdrowia oraz przedstawiciele Ministra Sprawiedliwości, Rzecznika Praw Pacjenta; Narodowego Funduszu Zdrowia; Naczelnej Rady Lekarskiej; Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych; organizacji społecznych działających na rzecz praw pacjenta.
Źródła finansowania Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych
W projekcie określono również źródła finansowania Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych. Będą nimi:
- odpis z przychodów z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne,
- opłaty od wniosków o wypłatę świadczenia z tytułu zdarzenia medycznego,
- odsetki od zgromadzonych środków,
- inne źródła – w szczególności ze spadków, zapisów i darowizn.
Zadania realizowane przez Rzecznika Praw Pacjenta w związku z wypłatą świadczeń kompensacyjnych zastąpią dotychczasową działalność 16 wojewódzkich komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych, które zostaną zlikwidowane – czytamy w projekcie nowelizacji ustawy o prawach pacjenta.
portalsamorzadowy.pl
